«ΚΟΥΡΕΜΑ ΧΡΕΟΥΣ» - ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΠΤΩΧΕΥΣΗ Συμφωνία διάσωσης των τραπεζών

Μέχρι και το τελευταίο ευρώ από τα δάνεια της τρόικας θα δοθεί στις τράπεζες έναντι του κρατικού χρέους

Οι θριαμβολογίες των κυβερνώντων για την επικείμενη συμφωνία του PSI μόνο αγανάχτηση μπορεί να προκαλούν στους εργαζόμενους και στα άλλα λαϊκά στρώματα της χώρας. Κυρίως επειδή κάθε συμφωνία της κυβέρνησης του μαύρου μετώπου με τους κατέχοντες ελληνικά ομόλογα και την τρόικα συνδυάζεται με την ανάληψη νέων δεσμεύσεων για την επιβολή μίας ακόμα παρτίδας αντιλαϊκών - αντιδραστικών μέτρων. Μέτρα ενάντια στα ήδη εξουθενωμένα λαϊκά στρώματα, που επί δύο σχεδόν χρόνια κυριολεκτικά στενάζουν κάτω από το βάρος της πολιτικής αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης με φιλομονοπωλιακά κριτήρια.
Το σύνολο των παρεμβάσεων και τα οικονομικά μέτρα που κονιορτοποιούν τις λαϊκές καταχτήσεις ολόκληρης της μεταπολεμικής περιόδου δεν παίρνονται για την αντιμετώπιση του κρατικού χρέους. Είναι πολιτικές επεξεργασμένες τουλάχιστον από την εποχή της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Αποτελούν τη στρατηγική της πλουτοκρατίας της ΕΕ για την περίοδο μέχρι το 2020. Είναι μέτρα - και αυτό πρέπει να συνειδητοποιείται κάθε φορά - που έχει ανάγκη το μεγάλο κεφάλαιο για να διατηρήσει την ισχύ του ειδικά τώρα που έχει ξεσπάσει η οικονομική κρίση.
Ο καθένας οφείλει να καταλαβαίνει ότι η απελευθέρωση, όπως λένε, του επαγγέλματος του δικηγόρου ή το άνοιγμα των φαρμακείων τις Τετάρτες το απόγευμα, δεν έχει τίποτα κοινό με την αντιμετώπιση του κρατικού χρέους. Οπως, επίσης, πρέπει να αντιλαμβάνεται ότι το γεγονός πως παίρνονται πανομοιότυπα μέτρα στη δική μας χώρα, όπου το κρατικό χρέος έφτασε το 170% του ΑΕΠ, και στην Ισπανία, όπου το χρέος κινείται γύρω από το 55% του ΑΕΠ, δείχνει ότι άλλες είναι οι στοχεύσεις και του ενός και του άλλου συγκεκριμένου μέτρου.
Το υψηλό κρατικό χρέος, που πράγματι υπάρχει, δεν είναι τίποτα παραπάνω από το πρόσχημα για κάθε αντιλαϊκό μέτρο που συνθλίβει τους εργαζόμενους. Το αποδεικνύουν τα δεδομένα. Πρώτον, ότι το χρέος αυτό κινείται στα επίπεδα του 100 - 115% του ΑΕΠ, σχεδόν μια εικοσαετία, από το 1993 και μετά. Δεύτερον, ότι το κρατικό χρέος της Ελλάδας είναι σταγόνα στον ωκεανό του κρατικού χρέους που έχουν οι χώρες - μέλη της ΕΕ. Ετσι, ενώ το χρέος των «27» έχει ξεπεράσει ήδη τα 10 τρισεκατομμύρια ευρώ, στην Ελλάδα βρίσκεται περίπου στα 360 δισ. Αποτελεί, δηλαδή, μόλις το 3,5% του κρατικού χρέους της ΕΕ.

Η κρίση το πρόβλημα

Το πρόβλημα που ανέτρεψε όλους τους σχεδιασμούς της άρχουσας τάξης και του πολιτικού της επιτελείου δεν ήταν το χρέος, αλλά η οικονομική κρίση που ξέσπασε και ακόμα δεν ξέρουμε πόσο βάθος θα έχει. Η απότομη μείωση του ΑΕΠ και συνακολούθως το γκρέμισμα των κρατικών εσόδων προκάλεσαν κενά στην κανονική πληρωμή των τοκοχρεολυτικών δόσεων προς τους ομολογιούχους και την εξόφληση δανείων προηγούμενων χρόνων. Οι κυβερνώντες, ωστόσο, μαζί με τα ποικιλώνυμα ιδεολογικοπολιτικά στηρίγματα της άρχουσας τάξης απέδωσαν το πρόβλημα στο χρέος,


υποστηρίζοντας μάλιστα ότι αντιμετωπίζουμε κρίση χρέους. Και το έκαναν αφενός για να κουκουλώσουν το χαρακτήρα της κρίσης ως οικονομικής κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος που προκλήθηκε από την υπερσυσσώρευση κεφαλαίων, αφετέρου για να λειτουργήσει ο εκβιασμός της επαπειλούμενης πτώχευσης της χώρας.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο και εν μέσω των συνεχώς εντεινόμενων ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, αποφασίστηκε η προσφυγή στο Μηχανισμό Στήριξης και το δάνειο της τρόικας, που συνοδεύτηκε από το επαίσχυντο μνημόνιο και την έναρξη της μεγαλύτερης επίθεσης που εξαπέλυσαν ποτέ οι κεφαλαιοκράτες ενάντια στο λαό. Ενα δάνειο, που οι πληρωμένοι κονδυλοφόροι του αστικού Τύπου υποστήριξαν ότι ήταν αναγκαίο για να πληρωθούν κανονικά μισθοί και συντάξεις, ωστόσο ούτε ένα ευρώ από αυτό το δάνειο δεν πήγε σε εργαζόμενο ή συνταξιούχο της χώρας. Το ακριβώς αντίθετο συνέβη. Μέχρι και το τελευταίο ευρώ του δανείου δόθηκε στους τραπεζίτες που είχαν ελληνικά ομόλογα στην κατοχή τους. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, αυτά που δημοσιοποιούν από κοινού κυβέρνηση και τρόικα, από το δάνειο του Μηχανισμού Στήριξης, μέχρι και πριν από ένα μήνα, έχουν εκταμιευτεί ποσά ύψους 65 δισεκατομμυρίων ευρώ. Μόνο που την περίοδο των ...εκταμιεύσεων η κυβέρνηση πλήρωσε προς τους τραπεζίτες τόκους και χρεολύσια που ξεπερνούν τα 75 δισ. ευρώ. Αρα, τα 65 δισ. ευρώ του δανείου της τρόικας πήγαν κατευθείαν στα ταμεία των τραπεζών, ενώ η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ εκτός από αυτά έδωσε ακόμα 10 δισ. ευρώ, ποσά που έκλεψε από τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους.

Ολα για τους τραπεζίτες

Τι γίνεται τώρα με το PSI και το καινούριο δάνειο; Τι ακριβώς προβλέπει η συγκεκριμένη διαδικασία και ποιος θα βγει ωφελημένος από αυτή;
Με την απόφαση της Συνόδου Κορυφής του προηγούμενου Οκτώβρη σηματοδοτήθηκε η εμπλοκή των ιδιωτικών τραπεζών στην επαναδιαπραγμάτευση του κρατικού χρέους της χώρας. Οι τράπεζες που κατέχουν ελληνικά ομόλογα, γνωρίζοντας ότι η οικονομική κρίση ανέτρεψε κάθε δυνατότητα κανονικής εξόφλησης του χρέους, αφού επί ενάμιση χρόνο «απορρόφησαν» το πρώτο δάνειο της τρόικας, αλλά και 10 ακόμα δισ. από τις περικοπές που εξασφάλισε το μνημόνιο, τώρα διαπραγματεύονται το ποσοστό του χρέους που είναι διατεθειμένες να διαγράψουν, έχοντας διττή στόχευση. Αφενός να χάσουν όσα γίνεται λιγότερα, αφετέρου να συνεχίσουν και στο μέλλον να δανείζουν, ώστε να εξακολουθήσουν να κερδίζουν δισεκατομμύρια, τσεπώνοντας ένα σημαντικό κομμάτι του κοινωνικού πλούτου.
Από τη στιγμή που ακόμα και εθελοντικά οι πιστωτές δέχονται να διαγράψουν ένα μέρος του χρέους μιλάμε για «ελεγχόμενη χρεοκοπία», για διαδικασία «αναδιάρθρωσης του χρέους», για «κούρεμα», για «επιμήκυνση». Βρισκόμαστε, δηλαδή, στη φάση της «καταστροφής κεφαλαίου» ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, όπως ακριβώς έλεγε το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή ότι θα συμβεί, αλλά οι κυβερνώντες και οι συνοδοιπόροι τους όχι μόνο το αρνούνταν, αλλά μας κατακεραύνωναν επειδή περιγράφαμε και αποκαλύπταμε τις μεθοδεύσεις που είχαν έτοιμες.
Το κρατικό χρέος της χώρας υπολογίζεται σήμερα περίπου στα 360 δισ. ευρώ. Από αυτά, εκτιμάται ότι θα «κουρευτεί» το 50% των 200 δισ. ευρώ που έχουν στην κατοχή τους τράπεζες, επενδυτικές εταιρείες και ασφαλιστικά ταμεία. Ακόμα και αν θεωρήσουν ότι θα προσέλθουν όλοι οι ομολογιούχοι, τότε το «κούρεμα» θα είναι της τάξης των 100 δισ. ευρώ και άρα το συνολικό χρέος που θα απομείνει της τάξης των 260 δισ. ευρώ.
Η εξυπηρέτηση του χρέους, όπως θα διαμορφωθεί μετά τη συμφωνία του PSI, θα γίνεται, μέχρι και το 2014, από νέο δάνειο, ύψους 100 δισ. ευρώ, που θα δοθεί από ΕΕ, ΔΝΤ και ΕΚΤ. Λόγος γίνεται για το δάνειο που διαπραγματεύεται τώρα η κυβέρνηση Παπαδήμου και το οποίο θα συνοδευτεί από καινούριο μνημόνιο, με συγκεκριμένα μέτρα σε βάρος των εργαζομένων. Πέρα από αυτό, προς την ελληνική πλευρά θα δοθούν ακόμα 30 δισ. ευρώ, που θα προορίζονται αποκλειστικά για τη στήριξη των τραπεζών, προκειμένου να καλύψουν τη χασούρα που θα έχουν από το «κούρεμα» των ομολόγων. Ετσι, οι μόνοι χαμένοι από την αναδιάρθρωση του χρέους θα είναι και πάλι οι εργαζόμενοι, αφού με μια μονοκοντυλιά θα διαγραφεί τουλάχιστον το 50% των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων τους, τα οποία με αποφάσεις των κυβερνώντων είναι υποχρεωτικά τοποθετημένα σε ομόλογα του κράτους. Ετσι, μετά τις απώλειες δεκάδων δισεκατομμυρίων που είχαν οι αποταμιεύσεις των εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία με τις, επί δεκαετίες, υποχρεωτικά άτοκες καταθέσεις, ή τις απώλειες με τον χρηματιστηριακό τζόγο, τώρα η λεηλασία ολοκληρώνεται με το «κούρεμα» του χρέους.
Σε ό,τι αφορά στα ποσά των νέων δανείων, που και πάλι οι εργαζόμενοι θα κληθούν να πληρώσουν, αυτά θα πάνε, όπως ακριβώς έγινε με το πρώτο δάνειο της τρόικας, αποκλειστικά για την πληρωμή των τοκοχρεολυτικών δόσεων προς τις τράπεζες, για την εξυπηρέτηση του κρατικού χρέους, όπως θα διαμορφωθεί μετά το «κούρεμα».

Στόχος το ...120%

Οι υπολογισμοί των επιτελείων στα λημέρια των ληστών της ΕΕ και του ΔΝΤ, λένε ότι σε περίπτωση που ολοκληρωθεί θετικά η συμμετοχή των ιδιωτών (το PSI) στη δανειακή αναδιάρθρωση, το κρατικό χρέος της Ελλάδας το 2020 θα κινείται στα όρια του 120% του ΑΕΠ της χώρας. Τόσο ήταν το ποσοστό αυτό και στα τέλη του 2009, όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ερωτοτροπούσε με την ιδέα να συνδιαχειριστεί την υπόθεση του κρατικού χρέος με ΕΕ και ΔΝΤ, εκτιμώντας ενδεχομένως, όπως επανειλημμένα έχουν δηλώσει στελέχη του, ότι ένα συμφωνημένο «μνημόνιο» για επιτάχυνση των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων είναι ...«ευλογία για τον τόπο».
Βέβαια, ακόμα και στο 120% του ΑΕΠ να επανέλθει το χρέος, τίποτα δε θα είναι σαν το 2009. Στα χρόνια που μεσολάβησαν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, απόλυτα συσπειρωμένη στο αντιλαϊκό της πρόγραμμα και με στελέχη της μια γροθιά, έφερε σε πέρας μια απόλυτα αναγκαία για την πλουτοκρατία αποστολή. Επιχείρησε τη διάσωση του κεφαλαίου και των μεγάλων επιχειρηματικών ομάδων από την κρίση, πατώντας μέχρι εξόντωσης εκατομμύρια λαϊκά νοικοκυριά. Κραδαίνοντας την απειλή της πτώχευσης της χώρας, μέσα σε ελάχιστους μήνες ποδοπάτησαν στην κυριολεξία τους εργαζόμενους, ακυρώνοντας λαϊκές καταχτήσεις δεκαετιών, προωθώντας, στην ουσία, τα στρατηγικά σχέδια της ΕΕ για την επιβολή των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων που είναι αναγκαίες για την επιχειρηματική κερδοφορία στις σύγχρονες συνθήκες ανταγωνισμών και εξέλιξης του συστήματος.
Ολο και περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι η διαχείριση αυτής της κρίσης δεν είναι εύκολη υπόθεση. Εκεί που κάποιοι υποστήριζαν ότι η αντιμετώπισή της θα ήταν για την οικονομική ολιγαρχία «περίπατος», συνειδητοποιείται ότι όχι μόνο τα περιθώρια είναι πολύ στενά, αλλά και ότι έχουν σχεδόν εξαντληθεί τα παραδοσιακά εργαλεία διαχείρισης και ελέγχου της κατάστασης. Δεν πρόκειται για παραδοξολογία. Είναι το ...«φυσικό» αποτέλεσμα μιας ιστορικά πρωτόγνωρης συσσώρευσης κεφαλαίων, που αργά ή γρήγορα θα προκαλούσε μια ιστορικά πρωτόγνωρη οικονομική κρίση.
Από αυτή τη σκοπιά όποια και αν είναι η έκβαση των διαπραγματεύσεων και το επιμέρους περιεχόμενο των συμφωνιών για το PSI και το νέο δάνειο, το μόνο που επιφυλάσσουν για τους εργαζόμενους είναι περισσότερα δυσβάσταχτα μέτρα και πολιτικές. Οι εργαζόμενοι μπορούν να ανατρέψουν τους σχεδιασμούς της οικονομικής ολιγαρχίας. Με τη μαζική τους αντίσταση. Με την οικοδόμηση και ενίσχυση του Λαϊκού Μετώπου και την αγωνιστική κινητοποίηση του λαού, στην κατεύθυνση της αμφισβήτησης της εξουσίας των μονοπωλίων και των εκπροσώπων τους.

Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ