ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΑΣΤΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Εργαλείο ενσωμάτωσης και χειραγώγησης του λαού

Στην τελική ευθεία μπαίνει από την κυβέρνηση η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για τα δημοψηφίσματα. Τη Δευτέρα παρουσιάστηκε και την Τρίτη εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο το προσχέδιο νόμου, το οποίο προβλέπει δύο τύπους δημοψηφισμάτων:

• Στην πρώτη κατηγορία, εντάσσονται τα δημοψηφίσματα για «κρίσιμα εθνικά θέματα». Θα γίνονται με πρωτοβουλία της κυβέρνησης, η οποία θα καταθέτει στη Βουλή σχετική πρόταση, που θα πρέπει να εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτών. Στην παρουσίαση του προσχέδιου νόμου, ο αρμόδιος υπουργός διευκρίνισε ότι η κυβέρνηση διευρύνει τον όρο «εθνικά θέματα», ώστε σε αυτόν να μην περιλαμβάνονται πλέον μόνον ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και εθνικής άμυνας, αλλά και κάθε άλλο ζήτημα που σχετίζεται με την πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας.

Με δεδομένα τα παραπάνω, γίνεται φανερό ότι η κυβέρνηση θέλει τα δημοψηφίσματα για να νομιμοποιήσει αντιδραστικές αλλαγές στο πολιτικό αστικό εποικοδόμημα, αναγορεύοντας σε «εθνική υπόθεση» την αναμόρφωσή του.

• Στη δεύτερη κατηγορία κατατάσσονται τα δημοψηφίσματα για ψηφισμένα νομοσχέδια, τα οποία έχουν δηλαδή εγκριθεί από τη Βουλή, αλλά δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Η πρωτοβουλία για τη διενέργεια ενός τέτοιου δημοψηφίσματος θα ανήκει στους βουλευτές και θα απαιτείται πρόταση από τα 2/5 και αποδοχή της από τα 3/5 του συνόλου της Βουλής. Σύμφωνα με το προσχέδιο νόμου, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος επί ψηφισμένων νομοσχεδίων θα έχει δεσμευτικό περιεχόμενο, αρκεί να λάβει μέρος το 50% των ψηφοφόρων. Σε κάθε περίπτωση, κανένας από τους δυο τύπους δημοψηφισμάτων δεν μπορεί να προκληθεί από το λαό, καθώς κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από το Σύνταγμα.

Στη γραμμή του Μεσοπρόθεσμου

Για να γίνει αντιληπτό το αντιδραστικό περιεχόμενο των δημοψηφισμάτων που ετοιμάζει η κυβέρνηση, αρκεί να ανατρέξει κανείς στο Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, όπου η κυβέρνηση φρόντισε να συμπεριλάβει τις αλλαγές με τις οποίες θα επιδιώξει να θωρακίσει το αστικό σύστημα και να ενσωματώσει τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Συγκεκριμένα, στη σελίδα 21 της Αιτιολογικής Εκθεσης του Μεσοπρόθεσμου, η κυβέρνηση ενσωμάτωσε ένα ολόκληρο κεφάλαιο, με τον τίτλο «Πολιτικό σύστημα και Σύνταγμα», στο οποίο μεταξύ άλλων σημειώνει:

1. «Η αλλαγή του εκλογικού νόμου αποτελεί μία από τις βασικές προεκλογικές μας δεσμεύσεις (...) ώστε να απαλλαγούμε οριστικά από τις αγκυλώσεις που οδηγούσαν για χρόνια στις πελατειακές σχέσεις, στο έλλειμμα αντιπροσώπευσης».

Κοροϊδεύουν το λαό, λέγοντάς του ότι τα δεινά, που βιώνει σήμερα, είναι απότοκο της πελατειακής λειτουργίας του κράτους, την οποία άλλωστε οι ίδιοι εξέθρεψαν, για να σταθεροποιήσουν την αστική εξουσία και να ενσωματώσουν μεταπολιτευτικά το λαϊκό κίνημα. Θέλουν να κρύψουν ότι, ανεξάρτητα με τον τρόπο που θα εκλέγονται οι βουλευτές, ανεξάρτητα από το αν θα μπει όριο στις βουλευτικές θητείες και από το αν θα μειωθεί ο αριθμός των βουλευτών - όπως επίσης σχεδιάζει η κυβέρνηση -, οι αποφάσεις του κοινοβουλίου θα παραμένουν αντιλαϊκές και υπέρ των μονοπωλίων, όσο ο συσχετισμός σε πολιτικό και συνδικαλιστικό επίπεδο είναι αρνητικός για το λαό.
Τίποτα δε θα αλλάξει για τους εργαζόμενους και τα άλλα λαϊκά στρώματα, αν την απόφαση για τη μείωση μισθών και συντάξεων, την παραπέρα ιδιωτικοποίηση της Υγείας και της Παιδείας, το τσάκισμα των εργασιακών σχέσεων και πάει λέγοντας, θα την παίρνει μια πλειοψηφία βουλευτών σε σύνολο 300 ή 200, όπως μελετάει η κυβέρνηση. Αντίθετα, τα αστικά επιτελεία θα αξιοποιήσουν τέτοιες και άλλες αλλαγές, για να κατευνάσουν τη λαϊκή αγανάκτηση για την κυρίαρχη πολιτική, τροφοδοτώντας παράλληλα το επικίνδυνο ιδεολόγημα ότι «όλοι είναι ίδιοι και κλέφτες» και πως για την κρίση «φταίνε οι 300 και τα προνόμιά τους», και όχι βέβαια το κεφάλαιο και η πολιτική που υπηρετεί τα συμφέροντά του.
Επιπλέον, ο νέος εκλογικός νόμος που μελετάει η κυβέρνηση, κάθε άλλο παρά στην πάταξη των «πελατειακών σχέσεων» στοχεύει, αφού αυτές θα συνεχίσουν να αλληλοτροφοδοτούνται ανάμεσα στους βουλευτές και τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, που δραστηριοποιούνται σε κάθε περιοχή. Στην πραγματικότητα, βασικός στόχος του νέου εκλογικού νόμου θα είναι να μειώσει κι άλλο την αντιπροσωπευτικότατα σε βάρος των μικρότερων κομμάτων, ώστε να διασφαλίσει σταθερές αστικές κυβερνήσεις, μονοκομματικές ή συνεργασίας, τώρα που το σύστημα της δικομματικής


εναλλαγής ξεφτίζει επικίνδυνα στις λαϊκές συνειδήσεις, καθώς απαξιώνονται ολοένα και περισσότερο το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ.

2.«Είναι αυτονόητο ότι η μεγάλη αυτή μεταρρύθμιση θα αφορά και στον τρόπο που χρηματοδοτούνται τα κόμματα και οι πολιτικοί ώστε, είτε το δημόσιο, είτε το ιδιωτικό χρήμα με το οποίο τροφοδοτούμε την ίδια τη δημοκρατία μας και τους θεσμούς που την υπηρετούν, να είναι απολύτως φανερό και να αξιοποιείται αποκλειστικά και μόνο για το σκοπό που δαπανάται, δηλαδή την ενδυνάμωση των θεσμών και της φωνής του πολίτη».

Και εδώ αναπαράγεται η κοροϊδία ότι οι αλλαγές στον τρόπο χρηματοδότησης των κομμάτων θα περιορίσουν το μαύρο πολιτικό χρήμα, το οποίο αποδεδειγμένα αφορά τα αστικά κόμματα και κυρίως το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ. Στην πραγματικότητα, ο νόμος που ετοιμάζει η κυβέρνηση, θεσμοθετεί τη λειτουργία των κομμάτων σαν επιχειρήσεις και ταυτόχρονα νομιμοποιεί τις οικονομικές δοσοληψίες με μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, κάνοντας ακόμα πιο εξόφθαλμη τη σύμφυτη στον καπιταλισμό διαπλοκή του κεφαλαίου με τα κόμματά του.
Αυτό που επιδιώκει το αστικό κράτος είναι να βάλει επιπλέον πολιτικά και οικονομικά εμπόδια στη δράση κομμάτων όπως το ΚΚΕ, που με όρους στρατηγικής αμφισβητούν και αντιπαλεύουν την κυρίαρχη πολιτική. Γι' αυτό προωθούν την ονομαστικοποίηση των συνδρομών και της οικονομικής ενίσχυσης που δίνει από το υστέρημά του ο λαός στο ΚΚΕ, αφήνοντας ταυτόχρονα ελεύθερα τα επιχειρηματικά μεγαθήρια να χρηματοδοτούν με τη βούλα του νόμου τα αστικά κόμματα εξουσίας και τις παραφυάδες τους.
Επιπλέον, ο νόμος για τα οικονομικά των κομμάτων θα αποτελέσει το όχημα για να περάσουν και άλλες αντιδραστικές αλλαγές που αφορούν στην εσωκομματική λειτουργία τους, με την απειλή της μη χρηματοδότησής τους. Αυτές οι αλλαγές καταγράφονται ήδη στις κατευθύνσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα κόμματα και προωθούν απροκάλυπτα την ωμή επέμβαση του αστικού κράτους στην εσωτερική λειτουργία τους, καθώς θα μπαίνει ανοιχτά ζήτημα για τη νόμιμη δράση τους αν δεν ακολουθούν συγκεκριμένους και ενιαίους κανόνες στη διαμόρφωση του προγράμματος και του καταστατικού, στην εκλογή αρχηγού, ακόμα και στην εγγραφή ή διαγραφή των μελών τους.

3.«Στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας, είναι ένα νέο Σύνταγμα (...) Είναι αυτονόητο ότι στρεβλώσεις, όπως το άρθρο 86 σχετικά με την ποινική ευθύνη των υπουργών πρέπει να εκλείψουν οριστικά».

Η κυβέρνηση αναγορεύει σε κορωνίδα της επόμενης συνταγματικής αναθεώρησης την αλλαγή στις διατάξεις για το νόμο περί ευθύνης υπουργών, σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τη δικαιολογημένη λαϊκή δυσαρέσκεια από την ατιμωρησία και τη δικομματική συγκάλυψη στα υπαρκτά σκάνδαλα. Μάλιστα, τα δυο κόμματα που διαχειρίστηκαν την κυβερνητική εξουσία, δε θα διστάσουν ακόμα και να ρίξουν στο λάκκο των λεόντων παροπλισμένα στελέχη τους, προκειμένου να ξεγελάσουν το λαϊκό αίσθημα.
Πίσω από την υποκρισία τους, κρύβεται η προσπάθεια να αποδοθεί η κρίση και το δημόσιο χρέος στη διασπάθιση δήθεν του δημόσιου χρήματος από ορισμένους «κακούς» υπουργούς και όχι βέβαια στη νόμιμη κλοπή που διαχρονικά κάνει το κεφάλαιο και το αστικό κράτος σε βάρος των εργαζομένων και του λαού, κλέβοντας την υπεραξία στην παραγωγή και καταβροχθίζοντας με τη μορφή προνομίων και επιδοτήσεων τον πλούτο που παράγει η εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα.
Ακόμα και αν αλλάξει ο νόμος για την ευθύνη των υπουργών - όπως ζητάει και το ΚΚΕ -, ακόμα και αν κάποιοι από τους πολιτικά και ποινικά ένοχους καταλήξουν στη φυλακή, ακόμα κι αν το αστικό σύστημα φιλοτεχνήσει στον καπιταλισμό ένα πιο «ηθικό» προσωπείο, η νόμιμη κλοπή σε βάρος του λαού θα εντείνεται, όσο παραμένει η καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής. Επιπλέον, ακόμα και στο επίπεδο της αστικής διαχείρισης, τα κόμματα του κεφαλαίου αρνούνται να πάρουν και τα ελάχιστα μέτρα που θα μπορούσαν να διευκολύνουν τη διερεύνηση σκανδάλων και την απόδοση ποινικών ευθυνών.
Τέτοια είναι, για παράδειγμα, τα μέτρα που προτείνει το ΚΚΕ για το Πόθεν Εσχες των βουλευτών, όπως να μετατραπούν υποχρεωτικά σε ονομαστικές οι ανώνυμες μετοχές των εταιρειών και οι διάφοροι τίτλοι του Δημοσίου και τα άλλα χρηματοοικονομικά προϊόντα που επίσης είναι ανώνυμα, να γίνεται έλεγχος στην εξαγωγή κεφαλαίων από τη χώρα, να καταργηθεί το φορολογικό, το τραπεζικό, το εμπορικό και το επιχειρηματικό απόρρητο, ώστε να μπορεί να γίνει έλεγχος των επιχειρήσεων και κατά συνέπεια της διαπλοκής.
Στην πλειοψηφία τους, τα παραπάνω μέτρα προσκρούουν στις «ελευθερίες» του Μάαστριχτ, της καπιταλιστικής δηλαδή ευρωένωσης, που προστατεύει σαν κόρη οφθαλμού τα συμφέροντα του κεφαλαίου και άρα τα κόμματα που το υπηρετούν.

Ιδεολογήματα για «ηθικό καπιταλισμό»

Τέτοιες αντιδραστικές στον πυρήνα τους αλλαγές και μεταρρυθμίσεις θα θέσει η κυβέρνηση στα δημοψηφίσματα. Μαζί μ' αυτές, θα επιδιώξει να προωθήσει διατάξεις που αφορούν στα συνδικάτα και τη Δικαιοσύνη. Για τα μεν πρώτα, το αστικό σύστημα θα προσπαθήσει να παρέμβει ακόμα πιο δραστικά στο περιεχόμενο και τις μορφές πάλης του κινήματος, με ωμή επέμβαση στο εσωτερικό των συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Σε ό,τι αφορά τη Δικαιοσύνη, στόχος είναι να καλλιεργηθεί η ψευδαίσθηση ενός πιο «δίκαιου» καπιταλισμού, στο πλαίσιο του οποίου το κεφάλαιο θα συνεχίσει με κλιμακούμενους ρυθμούς να εκμεταλλεύεται την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα. Την ίδια ώρα, η αστική Δικαιοσύνη θα συνεχίσει να βγάζει παράνομες 9 στις 10 απεργίες, να αθωώνει τους μεγαλοεπιχειρηματίες για τα εργοδοτικά εγκλήματα και να σέρνει σε αγροτοδικεία και μαθητοδικεία όποιον τολμήσει να αμφισβητήσει την κυρίαρχη πολιτική.
Είναι φανερό από τα παραπάνω ότι οι εργαζόμενοι και ο λαός δεν έχουν τίποτα καλό να περιμένουν από τα δημοψηφίσματα και την κατ' εφημισμόν «άμεση δημοκρατία» που επικαλείται η κυβέρνηση για να θολώσει τα νερά για τις πραγματικές της προθέσεις.
Εξίσου σημαντικό είναι να αντιληφθεί ο λαός και τη ζημιά που κάνουν συνειδητά ή ακούσια όσοι καλοθελητές του αστικού συστήματος παρουσιάζουν το ζήτημα της δημοκρατίας αποκομμένο από το ταξικό της περιεχόμενο και το ποια τάξη κατέχει την εξουσία, διευκολύνοντας τα αστικά κόμματα στην προσπάθειά τους, με ελιγμούς όπως το δημοψήφισμα, να διασκεδάσουν τη λαϊκή αγανάκτηση και να περάσουν προαποφασισμένες αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις, κοροϊδεύοντας το λαό ότι μπορεί να υπάρξει «ηθικός» καπιταλισμός. Τέτοιες υπηρεσίες πρόσφεραν, για παράδειγμα, στο αστικό σύστημα οι καθοδηγητές της πλατείας με τα συνθήματά τους για «άμεση δημοκρατία τώρα» και «κλέφτες - κλέφτες οι 300 της Βουλής».
Ο λαός έχει κάθε λόγο να αντιπαλέψει και να αποτρέψει τα δημοψηφίσματα. Αν η κυβέρνηση νοιάζεται για τη γνώμη του, να κάνει τώρα εκλογές, για να κριθεί εφ' όλης της ύλης η πολιτική της και η πολιτική των άλλων κομμάτων. Η πραγματική διέξοδος για το λαό δε βρίσεκται στην αναστήλωση του αστικού πολιτικού συστήματος, με τον εκσυγχρονισμό των θεσμών του, που θωρακίζουν επί της ουσίας τον αντιδραστικό του χαρακτήρα. Βρίσκεται στη συγκέντρωση δυνάμεων για την ανατροπή του, με ταξική οργάνωση στους τόπους δουλειάς και τις εργατογειτονιές, με ισχυρό ΚΚΕ.

Του
Περικλή ΚΟΥΡΜΟΥΛΗ