`Η αντιμονοπωλιακή γραμμή ή ενσωμάτωση

ΦΡΑΓΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΣ

Οι εξελίξεις τρέχουν γρήγορα. Η δυσαρέσκεια και η κινητικότητα λαϊκών μαζών διευρύνονται, ως αποτέλεσμα των συνεπειών της αντιλαϊκής πολιτικής. Εργαζόμενοι που μέχρι χτες ένιωθαν εμπιστοσύνη για τα κόμματα της δικομματικής εναλλαγής, τώρα αισθάνονται προδομένοι, δηλώνουν αγανακτισμένοι.

Ο λαός και η νεολαία έχουν κάθε δικαίωμα να αγανακτούν και να οργίζονται από τη βάρβαρη αντιλαϊκή πολιτική που εφαρμόζεται προς όφελος του κεφαλαίου και εις βάρος τους, να περνάνε από την απάθεια στη δράση, αν και δεν έχουν σπάσει οι «φοβίες», οι δισταγμοί για σύγκρουση με τον εργοδότη στους χώρους δουλειάς.

Δεν υπάρχει θετική διεργασία στη λαϊκή συνείδηση που να μη συνδέεται με την παρέμβαση και τη δράση του ΚΚΕ. Το ΚΚΕ με τη στάση του όλο το προηγούμενο διάστημα έχει συμβάλει στη ριζοσπαστικοποίηση: Αποκαλύπτοντας έγκαιρα το χαρακτήρα της καπιταλιστικής κρίσης και τις συνέπειές της στα εργατικά - λαϊκά στρώματα, αντιπαλεύοντας τις θεωρίες που προσπαθούσαν να απομονώσουν κάποιο επιμέρους στοιχείο της κρίσης. Αναδεικνύοντας το χαρακτήρα της ΕΕ ως προωθημένης καπιταλιστικής ένωσης και την ανάγκη πάλης για αποδέσμευση από την ΕΕ με εργατική - λαϊκή εξουσία. Κρούοντας έγκαιρα τον κώδωνα του κινδύνου ότι έρχεται αντιλαϊκή θύελλα πολύ πριν την κρίση και το μνημόνιο και δρώντας για να οργανωθεί η λαϊκή αντεπίθεση. Πρωτοστατώντας στην οργάνωση των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς, για το κοινό μέτωπο πάλης της εργατικής τάξης με τα υπόλοιπα λαϊκά στρώματα σε προοπτική ανατροπής των μονοπωλίων, ουσιαστικά της εξουσίας του κεφαλαίου.

ΦΡΑΓΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΣ

Είναι φανερό ότι στη λαϊκή κινητικότητα που αναπτύσσεται αυτήν την περίοδο επενδύουν αστικές δυνάμεις, γι' αυτό μπαίνουν σε κίνηση είτε επώνυμοι μηχανισμοί (μέσα ενημέρωσης, κόμματα, συνδικαλιστικές ηγεσίες), είτε ανώνυμοι, αξιοποιώντας το ίντερνετ, με σκοπό την ενσωμάτωση και χειραγώγηση των λαϊκών μαζών, την απορρόφηση της λαϊκής αγανάκτησης στα πλαίσια των ενδοαστικών αντιπαραθέσεων και της αναδόμησης του φθαρμένου αστικού πολιτικού συστήματος.

Το δήθεν «ακομμάτιστο» περιεχόμενο που μπαίνει ως ταμπέλα στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας των τελευταίων ημερών όλως τυχαίως αποτελείται από συνθήματα που πλασάρουν τμήματα της αστικής τάξης, με τη στήριξη του οπορτουνισμού (ότι για την κρίση φταίει το χρέος, έξω οι κλέφτες πολιτικοί, «αληθινή δημοκρατία»). Είναι λογικό


εργατικές και λαϊκές μάζες που για πρώτη φορά δραστηριοποιούνται να υιοθετούν με μεγαλύτερη ευκολία στόχους πιο ανώδυνων «λύσεων», που δεν απαιτούν σύγκρουση με τα μονοπώλια και την εξουσία τους. Είναι πιο δύσκολο κι απαιτεί πιο μακρόχρονη παρέμβαση πλατιές λαϊκές μάζες να υιοθετούν ριζοσπαστικούς στόχους, να πείθονται για την ανάγκη σύγκρουσης με την εξουσία των μονοπωλίων. Προϋποθέτει πείρα που συσσωρεύεται μέσα από μικρές και μεγάλες μάχες της ταξικής πάλης σε όλα τα πεδία.

Ομως, η υιοθέτηση αυτών των συνθημάτων δεν είναι και τόσο «αυθόρμητη» όσο εμφανίζεται, και εδώ, εκτός από τη συστηματική παρέμβαση αστικών δυνάμεων, θα πρέπει να ξεχωριστούν οι ειδικές ευθύνες δυνάμεων του οπορτουνισμού, οι οποίες αναπαράγουν το σύνολο της αστικής συνθηματολογίας, συμβάλλουν στη διαστρέβλωση της αγανάκτησης, στον εγκλωβισμό της στην αστική πολιτική και μάλιστα στο όνομα μιας ριζοσπαστικής και «αντικαπιταλιστικής» γραμμής.

Οι οπορτουνιστικές δυνάμεις χύνουν νερό στο μύλο της αστικής προπαγάνδας, προβάλλοντας συστηματικά ως κεντρικά συνθήματα «να φύγουν όλοι», «έξω τα κόμματα», «δημοκρατία», «έξω οι κλέφτες».

Η εφημερίδα «Δρόμος της Αριστεράς» ανέφερε χαρακτηριστικά για το «κίνημα της πλατείας»: «Το κίνημα αυτό είναι ακηδεμόνευτο. Εχει, δηλαδή, αυτονομία από κάθε είδους πολιτική εξάρτηση και αυτό, οι ίδιοι οι μετέχοντες το θεωρούν κορυφαίο χαρακτηριστικό... Το στοιχείο του ακηδεμόνευτου είναι συνειδητό, προεπιλεγμένο, το ξέρει και το θέτει σαν όρο για να συνεχίσει, το λέει κατάφατσα στους πολιτικούς φορείς, το δείχνει με όλους τους τρόπους. Η εκλογική αποχή, "το λευκό", η απόρριψη στις δημοσκοπήσεις μεταλλάσσεται σε ενεργητικό δρόμο»¹.

Είναι, βέβαια, το λιγότερο υποκρισία και ανοιχτή εξαπάτηση των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων κόμματα να ανακηρύσσουν ως αρετή την «αυτονομία από κάθε είδους πολιτική εξάρτηση» ή στελέχη κομμάτων που συμμετέχουν ως υποψήφιοι στις εκλογές να χαϊδεύουν την αποχή. Είναι και αυτό άλλο ένα τεκμήριο του καιροσκοπισμού και της πολυγλωσσίας, που χαρακτηρίζει τον εν λόγω χώρο. Συμβάλλουν έτσι ώστε να βρίσκεται έξω από το οπτικό πεδίο της διαμαρτυρίας και της οργής ο αληθινός εχθρός, που είναι η καπιταλιστική ιδιοκτησία και εξουσία. Πολύ περισσότερο που έτσι προωθείται η ενότητα ανεξάρτητα από τάξεις, γιατί το ανεξάρτητα από κόμματα σημαίνει πάνω από όλα ανεξάρτητα από τάξεις και αυτό είναι στοιχειώδες για όσους υποτίθεται ότι αναφέρονται στο κομμουνιστικό κίνημα και στο μαρξισμό.

Το σύνθημα «να φύγουν όλοι», «έξω τα κόμματα» λειτουργεί ακριβώς υπέρ αντιλαϊκών σχεδίων αναμόρφωσης του πολιτικού συστήματος, σενάριο που τμήματα του κεφαλαίου δε φαίνεται να εγκαταλείπουν και δυνάμεις του οπορτουνισμού επιδιώκουν να παίξουν ρόλο σε μια τέτοια αναμόρφωση.

Οι οπορτουνιστικές δυνάμεις συνηγορούν σε αυταπάτες ότι αν πάνε οι κλέφτες φυλακή θα αναμορφωθεί το πολιτικό σύστημα προς όφελος του λαού αλλά και συμβάλλουν στον εγκλωβισμό των λαϊκών στρωμάτων σε στόχους «εξυγίανσης» της καπιταλιστικής οικονομίας.

Το ζήτημα της κρίσης και των αντιλαϊκών μέτρων αναγορεύεται σε ζήτημα χρέους και διαφάνειας.

Στο κέντρο της πλατείας Συντάγματος φιγουράρει η πρωτοβουλία για τη σύσταση Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου (ΕΛΕ), η οποία σκόπιμα στοχοποιεί αποκλειστικά τους «διεφθαρμένους πολιτικούς και επιχειρηματίες» και έτσι απενοχοποιεί το καπιταλιστικό σύστημα που τους παράγει και τους αναπαράγει.

Στην εν λόγω πρωτοβουλία βρίσκονται σε αγαστή συνεργασία όλοι μαζί, από το «Αριστερό Ρεύμα του ΣΥΝ», το χώρο «ΝΑΡ/ΑΝΤΑΡΣΥΑ», το «Μέτωπο αλληλεγγύης και ανατροπής», σοσιαλδημοκράτες με το μανδύα του ανεξάρτητου (π.χ. Σ. Σακοράφα), κόμματα- δεκανίκια της ΕΕ, όπως οι Οικολόγοι - Πράσινοι μέσω του εκπροσώπου Τύπου τους, Γιάννη Παρασκευόπουλου, στελέχη της «Σπίθας» κ.ά.

Αυτή η επιτροπή υποτίθεται θα ερευνήσει όλες τις συμβάσεις του χρέους για να δει ποιο μέρος του είναι νόμιμο, ποιο παράνομο, παράτυπο ή απεχθές, νομιμοποιώντας στη συνείδηση της εργατικής τάξης ότι ένα μέρος από τα βάρη της κρίσης θα πρέπει να το φορτωθεί στις πλάτες της, αρκεί να εξακριβωθεί με «δίκαιο» τρόπο ποιο θα είναι αυτό.

Κεντρικό ρόλο στο λογιστικό έλεγχο του χρέους θα παίξουν διεθνείς «μη κυβερνητικές» οργανώσεις, πολλές από τις οποίες ήταν συνδιοργανωτές συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε το Μάη στην Αθήνα, όπως η Eurodad, η CADTM, η Bretton Woods Project, η RMF, η Jubilee Debt Campa Ign UK κ.λπ.

Πρόκειται στην πραγματικότητα για οργανώσεις που έχουν στενές σχέσεις με ισχυρά καπιταλιστικά κράτη, έχουν πλούσια δράση σε όλο τον πλανήτη προς όφελος διακρατικών περιφερειακών καπιταλιστικών ενώσεων, αποτελούν εργαλείο των καπιταλιστικών κρατών στη χειραγώγηση του εργατικού - λαϊκού κινήματος. Στην πλειοψηφία τους πρόκειται για ευαγή ιδρύματα, κάποια μέλη του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ, άλλες χρηματοδοτούμενες από το «ίδρυμα Φορντ», το ταμείο «Ροκφέλερ» και άλλες χρηματοδοτούμενες επίσημα από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ενωση. Οπως επίσημα άλλωστε υποστηρίζουν οι εν λόγω «μη κυβερνητικές οργανώσεις», στους στόχους τους περιλαμβάνουν τη μεταρρύθμιση της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ.

Τέτοιες επιτροπές έχουν αξιοποιηθεί ή και συσταθεί εξ αρχής από σειρά καπιταλιστικών κυβερνήσεων, και με βάση αυτές αρκετές καπιταλιστικές χώρες (Φιλιππίνες, Βολιβία, Περού, Βραζιλία, Παραγουάη, Ζιμπάμπουε, Ρωσία, Ισλανδία, Εκουαδόρ) προχώρησαν σε αναδιάρθρωση ή αναδιαπραγμάτευση του χρέους τους, διασφάλισαν τη σταθερότητα του καπιταλιστικού συστήματος, ενώ δεν επήλθε βελτίωση της θέσης των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων.

Υπάρχει ανάλογη εμπειρία από τη Λατινική Αμερική, όταν η λαϊκή αγανάκτηση και διαμαρτυρία αξιοποιήθηκε για την ανάδειξη δυνάμεων όπως ο σοσιαλδημοκράτης Πρόεδρος του Εκουαδόρ, Ραφαέλ Κορέα, που παρουσιάζεται λίγο - πολύ ως το πρότυπο ηγέτη. Στην πραγματικότητα ηγείται πολιτικών δυνάμεων που πραγματοποιούν αστικούς εκσυγχρονισμούς στο Εκουαδόρ προς όφελος του κεφαλαίου, ενσωματώνοντας τη λαϊκή διαμαρτυρία και δυσαρέσκεια, χρησιμοποιώντας «αντιιμπεριαλιστικά» «συνθήματα» με μπόλικη δημαγωγία. Η προβολή αυτή, βέβαια, δεν είναι τυχαία, αλλά σχετίζεται με την προπαγανδιστική προσπάθεια αυτών των δυνάμεων να καλλιεργήσουν αυταπάτες εδώ στην Ελλάδα για τη δυνατότητα φιλολαϊκής αναμόρφωσης της σοσιαλδημοκρατίας, γι' αυτό ταυτόχρονα με αυτήν την προβολή εισάγουν διαχωρισμούς ανάμεσα σε «αριστερή» και «δεξιά» σοσιαλδημοκρατία, καλό και κακό ΠΑΣΟΚ.

Είναι, επίσης, χαρακτηριστικό ότι στην ΕΛΕ συμμετέχουν στελέχη του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού με προεξάρχοντα τον πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ, Σπύρο Παπασπύρο. Είναι πραγματικά εξαπάτηση του λαού, την ίδια στιγμή να προβάλλουν το σύνθημα «έξω τα συνδικάτα». Ο στόχος τους είναι να στρέψουν τη δικαιολογημένη αγανάκτηση και αηδία για τα έργα και τις ημέρες του εργοδοτικού συνδικαλισμού ενάντια στην ταξική συνδικαλιστική οργάνωση και πρώτα από όλα ενάντια στο ΠΑΜΕ.

Υιοθετώντας αυτά τα συνθήματα η λαϊκή δυσαρέσκεια και διαμαρτυρία θα μπαίνει κάτω από τη σημαία αστικών σχεδιασμών για μια άλλη αστική κυβέρνηση, «αριστερή», «πατριωτική» κ.λπ. Θα ενσωματώνεται στο πλαίσιο μιας πολιτικής αναβάπτισης της σοσιαλδημοκρατικής διαχείρισης του καπιταλισμού, που περιλαμβάνει την αναδιαπραγμάτευση του χρέους, τη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης ή την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα (εντός ΕΕ), την υποτίμηση του νομίσματος για την ενίσχυση, όπως λένε, της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου και της προστασίας της καπιταλιστικής παραγωγής, την άσκηση «βιομηχανικής πολιτικής... μέσω δημόσιων επενδύσεων»², που θα επιτρέψει στον καπιταλισμό να μπει σε φάση ανόδου. Αλλά όλα αυτά και μέρος τους δοκιμάστηκαν στο παρελθόν και υποθήκευσαν το μέλλον, δηλαδή το σημερινό παρόν που βιώνουμε.

Το ζητούμενο είναι η λαϊκή δυσαρέσκεια να χειραφετηθεί από την κηδεμονία αστικών και οπορτουνιστικών δυνάμεων, να αποκτήσει ριζοσπαστικό προσανατολισμό.

Για να υπάρξει ελπιδοφόρα προοπτική για τα λαϊκά στρώματα, η δυσαρέσκεια και η αγανάκτηση πρέπει να εκφραστούν με οργάνωση στους τόπους δουλειάς, να συνδεθούν με την προσπάθεια για ανασύνταξη του εργατικού κινήματος και την προώθηση της λαϊκής συμμαχίας, να αποκτήσουν προσανατολισμό στη σύγκρουση με τα μονοπώλια και την εξουσία τους. Δρόμος προς τα πίσω δεν υπάρχει.

Πρέπει να συνειδητοποιηθεί ότι τα αντιλαϊκά μέτρα που παίρνονται δεν αποτελούν επιλογή της μιας ή της άλλης κυβέρνησης, αλλά μακροπρόθεσμους στόχους του κεφαλαίου, που έχουν υλοποιηθεί σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Να κατανοηθεί ότι ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός είναι ολέθριος για την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα, είτε αυτός προωθείται με «σκληρό» είτε με «μαλακό» νόμισμα, είτε με επεκτατική είτε με περιοριστική πολιτική. Η ανάπτυξη δεν μπορεί να ξεκόβεται από τον ταξικό της χαρακτήρα. Ανάπτυξη υπέρ του λαού μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με κοινωνική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, κεντρικό σχεδιασμό και εργατική - λαϊκή εξουσία. Αυτός είναι ο λαϊκός δρόμος προς τα εμπρός.

Σε αυτή τη βάση μόνο έχουν νόημα για το λαό οι στόχοι της αποδέσμευσης από την ΕΕ και της διαγραφής του χρέους, για να σημάνουν συνολική αποδέσμευση από τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις και συμμαχίες και απόσυρση της Ελλάδας από τις «διεθνείς χρηματαγορές».

Πρέπει να γκρεμιστούν οι αυταπάτες και να αποκαλυφθεί ότι καμία κυβέρνηση, στα πλαίσια της εξουσίας του κεφαλαίου και της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το χρέος με κριτήριο τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων.

Η μόνη διέξοδος για να μην πληρώσει ο λαός την κρίση είναι η σύγκρουση με το κεφάλαιο και την εξουσία του. Μόνο ένα κίνημα με τέτοια γραμμή μπορεί να βάλει εμπόδια στα αντιλαϊκά μέτρα, να καθυστερήσει αρχικά και τελικά να ανατρέψει την αντιλαϊκή λαίλαπα μετατρέποντας σε λαϊκή περιουσία τα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, σχεδιάζοντας κεντρικά την παραγωγή με βάση τις λαϊκές και κοινωνικές ανάγκες, αξιοποιώντας όλες τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας, οργανώνοντας τη δημοκρατία των εργατών και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, τη λαϊκή εξουσία.

Μέσος δρόμος δεν υπάρχει. Είτε αντιμονοπωλιακή γραμμή πάλης και εξέλιξη υπέρ των λαϊκών συμφερόντων είτε ενσωμάτωση και νέα δεινά για την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα.

Σημειώσεις

1. «Δρόμος της Αριστεράς», 29/5/2011

2. Δες την κοινή τους «Διακήρυξη της Αθήνας» για το χρέος του συνεδρίου της ΕΛΕ

Του
Τάσου ΤΡΑΒΑΣΑΡΟΥ*
*Ο Τάσος Τραβασάρος είναι μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ